ალბათ გაინტერესებთ, თუ საიდან ემართება მცენარეს ქეცი, რომელიც საშიში დაავადებაა. დაავადების გამომწვევი იზამთრებს დაავადებულ ფოთლებში და ტოტებში. იგი ვრცელდება ძირითადად ქარის, წყლის წვეთების და სხვადასხვა სახეობის მწერების საშუალებით.
ფოთლებზე დაავადება ძირითადად მოყვითალოა, შემდეგ კი მუქდება და წენგოსფერი ხავერდოვანი ფიფქით, სოკოს ნაყოფიანობით იფარება.
დააკვირდით: დაზიანებულ ადგილას ფოთლის ფირფიტა ხმება. ქეცით ავადდება როგორც გამონასკვული ასევე სიმწიფეში შესული ნაყოფი. ნასკვის პერიოდში ნაყოფი დაავადებულ მხარეს არ იზრდება, რის გამოც ასიმეტრიული ანუ ცალგვერდა რჩება, ნაყოფის ზედაპირი სკდება. დაავადების სიმპტომები თავდაპირველად ფოთლებზე ჩნდება, შემდეგ კი ნაყოფებზე.
დაავადების დროს ფოთოლი საასიმილაციო ფართის 70-90%-ს კარგავს. ქეცი მოქმედებს როგორც ვაშლის ხარისხზე ისე მის წონაზე, დაავადებული ნაყოფის წონა 40-45%-ით დაბალია საღთან შედარებვით.
დაავადების გამომწვევი სოკოს მოზამთრეობა, ნაყოფიანობა, ინფექციები
სოკო იზამთრებს ჩამოცვენილ ფოთლებზე, სადაც განსაკუთრებით სინათლისკენ მოქცეულ მხარესმრავალი შავი წერტილი ვითარდება, რომელიც სოკოს ნაყოფის სხეულს- პერიტეციუმს წარმოადგენს. მასში მოთავსებული გრძელი ცილინდრული ფორმის ჩანთები. სადაც ზამთრის განმავლობაში ის ცარიელია, გაზაფხულზე ჩანთებში იწყება სპორების ჩასახვა.
ამ პერიოდში საჭიროა მათ მომწიფებაზე ყოველდღიური დაკვირვება. ამ გზით დადგინდება, სპორების ფანტვის პერიოდი. ერთ ფოთოლზე ვითარდება ზოგჯერ 2000 სანაყოფე სხეული (პერიტეციუმი), თითოეულ პერიტეციუმში 120-200 ჩანთაა, ჩანთაში რვა ორუჯრედიანი სპორა.
როდის არის კრიტიკული პერიოდი
განვითარების კრიტიკული პერიოდი იწყება კვირტის გახსნიდან, კულმინაციას აღწევს გვირგვინის ფურცლების ცვენის და შემდგომ ოთხი კვირის განმავლობაში. ამ პერიოდში უნდა მოექცეს ყოველი მთავარი შესხურება. ასკოსპორების განვითარების ოპტიმალური ტემპერატურაა 11-220C თუმცა შეიძლება განვითარდეს 1-320C -ის ფარგლებში.
როგორ ჩავატაროთ მონიტორინგი
მოსავლის აღების შემდეგ საჭიროა ჩატარდეს ბაღის ფიტოსანიტარული მონიტორინგი, თუ დაინფიცირებულია ფოთლების 40%-ზე მეტი, ეს მნიშვნელოვანი რისკია მომდევნო სეზონზე ქეცის ადრეულ ეტაპზე განვითარებისთვის. ვეგეტაციის პერიოდში კვირაში ერთხელ აუცილებელია დაკვირვების წარმოება. ერთ ხეზე ერთზე მეტი დაინფიცირებული ფოთლის არსებობა ვაშლის ქეცის პოტენციურად საზიანო დონეა.
როდის არის მკურნალობა და კონტროლი ეფექტური
კონტროლი ქეცზე ეფექტურია სეზონის ადრეულ ეტაპზე, კვირტის გაშლიდან ყვავილობის დაწყებამდე. თუ მოხდება ქეცის ინფექციის პრევენცია ამ ეტაპზე, დაავადების ციკლი გაწყდება და ინფექციის წყარო აღარ შენარჩუნდება სეზონის ბოლომდე, მაგრამ თუ განვითარდება ფოთლისა და ნაყოფის ინფექცია, მაშინ ამ დაზიანებულ ადგილებზე წარმოიქმნება სპორები, რომლების გამოიწვევენ ახალ ინფექციებს.
ვაშლის ქეცის კონტროლის ყველაზე ეფექტური გზაა მცენარეების ფუნგიციდებით დამუშავება, რომელთაც აქვთ დამცავი და სამკურნალო მოქმედება.
დამცავი ფუნგიციდები იცავენ ქსოვილს სპორების გაზრდის ან შეღწევისაგან. დამცავ ფუნგიციდებს ვიყენებთ სპილენძის ჰიდროჟანგებს- ჩემპიონს, კოსაიდს და ა.შ კონტაქტური მოქმედების – ნანდოს, სპრინტერს, კაპტანს და სხვა.
თუ სპორამ უკვე შეაღწია ფოთოლში ან ნაყოფში დამცავი ფუნგიციდები ვეღარ შეაჩერებენ ინფექციას. ასეთ შემთხვევაში გამოიყენება სისტემური ფუნგიციდები, რომელთაც აქვთ დამცავი ფუნქციაც.
სისტემური ფუნგიციდებიდან განსაკუთრებით ეფექტურია იაპონური წარმოშობის პრეპარატები აფეტი და მენეჯი. მათი სწორად გამოყენება სხვა ფუნგიციდებთან ერთად საუკეთესო შედეგის მომტანია.
2018 წლის 14 ნოემბერს, კომპანია „კარტლისის“ ორგანიზებით ქ. ყვარელში, კოტე მარჯანიშვილის სახელობის თეატრში გაიმართა „მევენახეთა ფორუმი, დარგში არსებულ სიახლეებზე“.
ფორუმში ასევე მონაწილეობას იღებდა კომპანია „კარტლისის“ პარტნიორი ბანკი ბაზისბანკი. აღნიშნული ღონისძიება ემსახურებოდა ახალი პროდუქტის შეთავაზებას, რომელიც შეიქმნა ერთობლივად კომპანია კარტლისთან ერთად, რაც ხელს შეუწყობს ფერმერებს, რათა განავითარონ სოფლის მეურნეობა.
მორიგი შეხვედრა კომპანია კარტლისის მიერ შედგა გარდაბანში მესიმინდე ფერმერებთან ერთად, რომელსაც ასევე ესწრებოდნენ პროფესიულ დუალურ პროგრამაში ჩართული სტუდენტები და სამხრეთ აფრიკიდან ჩამოსული სტუმრები!
საუბარი და თემის გაცნობა მოიცავდა სიმინდის მოყვანის თანამედროვე ტექნოლოგიებს, რომელიც დამუშავებულია კომპანია კარტლისის სპეციალისტების მიერ!
კარტლისთან თანამშრომლობით ფერმერები კმაყოფილები არიან,რადგანაც მათი მოსავალი გაიზარდა 50%-ით.
2018 წლის 10 ოქტომბერს, ანაკლიაში საქართველოს მეთხილეობის დარგის განვითარების ფორუმი გაიმართა,რომლის ორგანიზატორი გახლდათ კომპანია კარტლისი, არსებულ ღონისძეიბაზე განიხილეს ფერმერებთან და სპეციალისტებთან ერთად თხილის კულტურაში არსებული პრობლემები და გამოწვევები. ღონისძიების მიზანი გახლდათ, ფართო საზოგადოება გაცნობოდა საქართველოში მეთხილეობის დარგში არსებული პრობლემებს და განეხილათ მათი გადაჭრის გზები,ასევე ფერმერებმა გაუზიარეს ერთმანეთს კომპანია კარტლისის დახმარებით მიღებული შედეგები და მიღწევები.
სათესლე მასალის წარმოებაში მსოფლიო ლიდერები, ჰოლანდიური კომპანიები Enza Zaden და Bejo Zaden ყოველწლიურად მართავენ ღია კარის დღეებს, სადაც მრავალი ქვეყნიდან ჩასული ფერმერები და აგრონომები ეცნობიან ერთმანეთს უზიარებენ თავიანთ ცოდნასა და პრაქტიკულ გამოცდილებას.
ყოველ წელს, კარტლისი პარტნიორ ქართველ ფერმერებს საშუალებას აძლევს გაემგზავრნონ ჰოლანდიაში, მოინახულონ საცდელ-სადემონსტრაციო ნაკვეთები და დაესწრნონ ტრენინგებს.
კარტლისის გორისა და ქუთაისის ფერმერთა მომსახურების ცენტრში, იაპონური კომპანია “ნიჰონის” თანამშრომელმა, ბიოქიმიკოსმა კურიამა კენიმ ტრენინგები ჩაატარა. იაპონელი მეცნიერი კურამა კედი პრეპარატ “ორტუსის” მოქმედი ნივთიერების გამომგონებელი გახლავთ.ქართველ ფერმერებს ქონდათ უნიკალური შესაძლებლობა უშუალოდ გასაუბრებოდნენ მსოფლიოში აღიარებული პრეპარატის შემქმნელს. ტრენინგის მიმდინარეობისას ფერმერება პრეპარატების “ორტუსის” და “აპლაუდის” შესახებ დეტალური ინფორმაცია მიიღეს. შეხვედრამ კითხვა-პასუხის რეჟიმში ჩაიარა
ლაგოდეხში, სოფელ ჭიაურში, 10 ჰექტარ ფართობზე გაშენებულ თხილის პლანტაციაში დამონტაჟდა წვეთოვანი სარწყავი სისტემა.სისტემა მოწყობილია კორპორაცია «Jain Irrigation Systems Ltd.»-ის ისრაელი, ინდოეთი, აშშ) მიერ წარმოებული ხარისხიანი, თანამედროვე, გამძლე მასალებითა და მექანიზმებით. სისტემა მუშაობს გერმანული წარმოების ტუმბოზე, «Wilo» რომელიც გამოირჩევა უმაღლესი ხარისხითა და გამძლეობით.
საქართველოს, სომხეთის და აზერბაიჯანის ბაზრისთვის, სათესლე კარტოფილის გამოცდა აქამდე რუსეთში, კრასნოდარის მხარეში მიმდინარეობდა. 2016 წლის აპრილიდან, დმანისში, კომპანია კარტლისის კუთვნილ სადემონსტრაციო ნაკვეთზე, ამიერკავკასიის რეგიონისათვის განკუთვნილი კარტოფილის 30 ახალი ჯიში დაითესა. მცენარის ვეგეტაციის მთელი პერიოდის მანძილზე, კარტლისის სპეციალისტები აკვირდებოდნენ და უვლიდნენ საცდელ ნაკვეთს.
კომპანია “კარტლისმა” გურჯაანში ფერმერთა მომსახურების ახალი ცენტრი გახსნა. ცენტრში წარმოდგენილია უმაღლესი ხარისხის, ევროპული და ამერკული წარმოების პესტიციდები, სასუქები და სათესლე მასალა. ადგილზე ფერმერებს შეუძლიათ მიიღონ კვალიფიციური კონსულტაცია სოფლის მეურნეობის სფეროსთან დაკავშირებულ ნებისმიერ საკითხზე.
გურჯაანის ფერმერთა მომსახურების ცენტრი მდებარეობს სოფელ გურჯაანში, ყველაწმინდას ეკლესიის ასახვევთან.
მაღალი ეთიკური და პროფესიული სტანდარტებით ბიზნესის წარმოებისათვის 2011 წ 14 ივლისს ქ.ვაშინგტონში აშშ-ს კონგრესის სოფლის მეურნეობის დეპარტამენტის შენობაში “კარტლის აგროსისტემებს” გადაეცა სპეციალური ჯილდო, როგორც პესტიციდების დისტრიბუტორ საუკეთესო კომპანიას აღმოსავლეთ ევროპის რეგიონში.
[email protected]
+995 32 244 55 42
+995 32 244 55 43
75გ, კოსტავას ქ.,I სართ. თბილისი 0160, საქართველო
