მოცვი - სიახლეები და გამოწვევები, სალომე დოღონაძის ბლოგი
საქართველოში 2016 წლიდან ფართოდ დაიწყო ლურჯი მოცვის გაშენება,იმ დროისათვის ფერმერებს კულტურასთან დაკავშირებით ძალიან მწირი ინფორმაცია ჰქონდათ. ჩვენი როლი, ანუ კომპანია „კარტლისის“ გამოწვევა იყო მაქსიმალურად კომპეტენტური რჩევები მიგვეცა ფერმერებისთვის, რათა მიეღოთ მაქსიმალურად უხვი და ხარისხიანი მოსავალი,რაც დააკმაყოფილებდა, როგორც ქართული ისე უცხოური ბაზრის მოთხოვნებს.
რა თქმა უნდა დავიწყეთ ამ კულტურის ძირფესვიანი შესწავლა. ჩვენ უკვე გვქონდა ჩვენი, ადგილობრივი ცოდნაც და გამოცდილებაც, მაგრამ მნიშვნელოვანი იყო სიახლეებზე წვდომა და შემდეგ ჩვენს ფართობებში დანერგვა. ჩვენ პარტნიორ კომპანიებს ესპანეთში, ჰოლანდიაში და ა.შ. ვთხოვეთ დაეგეგმათ ჩვენთვის მაქსიმალურად მრავალფეროვანი ცოდნის მომცემი ვიზიტი და კომპანიის თანამშრომლები, ჩვენს რამდენიმე ფერმერთან ერთად ვესტუმრეთ სხვადასხვა მეურნეობებს ესპანეთში. ვნახეთ ლურჯი მოცვის გაშენების სხვადასხვა მიდგომები და გავეცანით უპირატესობებს ,როგორც ღია გრუნტის, ასევე სათბურების შემთხვევაში
ესპანეთში ვიზიტმა არაერთ საკითხზე დაგვაფიქრა და ახალი ხედვა მოგვცა, რომელიც გააზრების შემდეგ ქართველ ფერმერებთან დავნერგეთ.
ესპანეთმა გვასწავლა, რომ:
■ ახალი ტექნოლოგიები გვაძლევს საშუალებას მარტივად ვიმუშაოთ ნებისმიერ კულტურასთან.
■ სწორი ინფორმირება მაღალი ხარისხის მისაღებად ერთ-ერთი მთავარი კომპონენტია, ამისთვის გავაძლიერეთ შიდა, თანამშრომლების გადამზადების და ინფორმაციაზე წვდომის გზები
■ სწორად დაგეგმილი მეურნეობა არის მაქსიმალური შედეგის გარანტია.
■ ქართული და ევროპული გამოცდილების ტანდემის შედეგად, ჩვენ შევძელით ერთ ძირ მოცვზე მიგვეღო 6-7 კილომდე მოსავალი და თითოეული კილოგრამი ერთნაირად ხარისხიანი და მისაღები იყო, როგორც ადგილობრივი ისე საერთაშორისო ბაზრისთვის.
■ ბოლოს კი გავიგეთ მოცვში კალციუმის დიდი როლის შესახებ, როგორც ნაყოფის ხარისხის, ისე მცენარის განვითარების შემთხვევაში, რასაც საქართველოში ფაქტიურად არც ერთი ფერმერი არ იყენებდა.
საქართველოში დაბრუნებულებს არაერთი საკითხი გვქონდა გადასაჭრელი, მათ შორის:
- საადრეო მოსავლის მიღება (რადგან ფასი მაღალია საადრეოდ მოყვანილი პროდუქტის)
- ერთდროულად სიმწიფეში შემოსული მაქსიმალურად მაღალი % მოსავლის. (რაც ისევ და ისევ იწვევს მაღალ ფასში რეალიზებულ მაქსიმალურად მეტ წილ მოსავალს)
- კრეფის რაოდენობის შემცირება
- მკვრივი და სათანადო კალიბრაციის (ზომის) ნაყოფის მიღება.
- სარწყავი სისტემის და ნიადაგის ტენიანობის კონტროლის ახალი მიდგომების მოძიება და დანერგვა.
ამ საკითხების მოგვარებაზე ზრუნვა ჩვენ ესპანური გამოცდილებით, ჩვენი პარტნიორების ჩართულობით და თანამედროვე ცოდნითა და ტექნოლოგიების გამოყენებით დავიწყეთ რაც ბაზარზე პრაქტიკულად უახლესი იყო და წვდომა მხოლოდ კარტლისს ჰქონდა.
2022 წლის სეზონი ვფიქრობ ყველა კულტურაში და განსაკუთრებით მოცვში საკმაოდ რთული იყო, თუ გავითვალისწინებთ მეტეოროლოგიურ პირობებს, ტენიანობას, მოგვიანებით კი მაღალ ტემპერატურას და ბევრ სხვა შემადგენელს, ზემოთჩამოთვლილმა პროცესებმა საერთო ჯამში ფერმერებს მაღალი ხარისხის და უხვი მოსავლის მიღება გაურთულა. ჩვენ აღნიშნული პირობების გათვალისწინებით მაინც მოვახერხეთ პარტნიორ მეურნეობებში მაღალი ხარისხის მოსავალი მიგვეღო, ამაში კი ჩვენი უახლესი და უმაღლესი ხარისხის რამდენიმე პრეპარატი განსაკუთრებულად დაგვეხმარა, დღეს სწორედ ჩვენთან ახლახან დანერგილ საშუალებებზე გავამახვილებ ყურადღებას და შევეცდები მათი მნიშვნელობა პრაქტიკული ცდების ანალიზის შედეგზე დაგანახოთ.
დავიწყებ „უნიბროტით“, გაგიზიარებთ შედეგებს 2021 წლის მდგომარეობით ჩატარებულ ცდებზე:
„უნიბროტი“ შეიცავს ადვილად ათვისებად კალციუმს, რომელიც აძლიერებს მერქნიან მცენარეებში ვეგეტატიური და რეპროდუქციული კვირტების განვითარებას,რის შედეგადაც ვიღებთ:
- ხილის უფრო ერთგვაროვან ზრდას.
- მოსავლიანობის გაზრდას.
- ასტიმულირებს ფოთლოვან ხეხილს და გამოყავს ის მოსვენების პერიოდიდან .
- მცენარე მიმართულია იმ კვირტების კვებით უზრუნველყოფაზე, რომლებიც ბუნებრივად არ აღმოცენდნენ.
შედეგი ნამდვილად იყო და არის დაუჯერებლად მაღალი, მაგრამ ფაქტია რომ შესაძლებელი.
ორ წლიანი დაკვირვების შედეგად შეგვიძლია ვთქვათ ,რომ ეს პროდუქტი უკონკურენტო და მაღალი შედეგის მომცემია.
მეორე პროდუქტი ასევე კომპანია „კარტლისის“ ფართო ასორტიმენტიდან,რომელიც ჩვენმა ესპანელმა პარტნიორებმა მოგვაწოდეს არის „ფრუტმაქს 10 “:
- შექმნილია, რათა გამოვიყენოთ ნაყოფის ჩამოყალიბების ეტაპზე;
- მისი პერიოდული გამოყენება, სათანადოდ შედგენილი NPK სასუქების პროგრამასთან ერთად, მცენარეს ანიჭებს მეტ ენერგიას, რაც მაქსიმალურად აუმჯობესებს ნაყოფის ზომასა და ფორმას;
- ზრდის საერთო მოსავლიანობას.
და მაინც, რა უპირატესობები აქვს ნაკვეთის კარტლისის ტექნოლოგიით დამუშავებას?!
- მარტში უნიბროტით დამუშავების შემდეგ, მოცვში არ შექმნია პრობლემა ყვავილობისა და გამონასკვის პროცესს.
- მტევნები ერთგვაროვანად განვითარდა და შევსებაც ასევე ერთგვაროვნად მოხდა.
- სიმწიფეში შესვლის დროს ერთდროულად მოიკრიფა მოსავლის დაახლოებით 60 %.
- ფრუტმაქსმა მოგვცა საუკეთესო შედეგი კალიბრაციის მხრივ. ფრუტმაქსი ცალკეც გამოიცადა სხვა ფართობებში და კალიბრაცია 16-დან 22-მდე მოგვცა.
- იქ სადაც კოდას პროდუქტი გამოვიყენეთ ფართობის სხვა ნაწილთან შედარებით, ძირზე მოსავლიანობა გაზრდილი იყო 500-600 გრამით.
- წელს ნაყოფს ძალიან გაუჭირდა მწიფობა, თუმცა კოდაფოლ K35-ით დამუშავებულ ფართობებს ეს პრობლემა არ შექმნია.
ეს მცირე მონახაზია რასაც ლურჯი მოცვის კულტურაში დანერგილ სიახლეებთან დაკავშირებით მინდოდა შევხებოდი, რა თქმა უნდა გრძელდება შედეგების გაზრდისთვის ცდებისა და გამოცდილებების დაგროვება, ასევე ვცდილობთ სარწყავი სისტემის და ნიადაგის ტენიანობის კონტროლის ახალი მიდგომების შემოთავაზებასა და დანერგვასაც. ახლა მიმდინარეობს ამ ცდების ჩვენს ფართობებზე მორგება, რის შედეგადაც მაქსიმალურად გამარტივდება მორწყვის ჯერადობის და ტენიანობის კონტროლი ნიადაგში.
წარმატებებს ვუსურვებთ ფერმერებს, მათი განვითარება, წარმატება და ჩვენი წინსვლა ურთიერთკავშირშია ერთმანეთთან და შესაბამისად ვცდილობთ ვიყოთ მათთვის ლიდერები და მივაწოდოთ მაქსიმალურად მაღალი ხარისხის რეკომენდაციები, პესტიციდები, სასუქები და ვასწავლოთ მათ გამოყენების სწორი მიდგომები.
