მოცვის კულტურა - აქტუალობა და სწავლება კარტლისის აკადემიაში
მოცვის კულტურა ერთ-ერთ მთავარ საექსპორტო სასოფლო-სამეურნეო პროდუქტად სწრაფად ყალიბდება. მისი საექსპორტო პოტენციალი არ ისაზღვრება რომელიმე ერთი ქვეყნით, არამედ კულტურას გააჩნია ფართო გეოგრაფიული არეალი, არაბული ქვეყნებიდან დაწყებული ევროკავშირის და დიდი ბრიტანეთის ჩათვლით. ამ კულტურის სამრეწველო გაშენება დაახლოებით 10 წლის წინა დაიწყო მაგრამ, მასიური ხასიათი 2016 წლიდან შეიძინა. მაგალითისთვის 2011 წელს გაშენებული მოცვის სამრეწველო პლანტაციების ჰექტარაჟი 40-50-ს არ აღემატებოდა, ხოლო დღეისათვის 1 წელზე მეტი ასაკის პლანტაციების ჰექტარაჟი 3000ჰა-ს აღწევს და გაშენების პროცესი სწრაფი ტემპებით გრძელდება.
2017 წლიდან ფუნქციონირება დაიწყო კარტლისის აკადემიამ. ამოქმედების დღიდან აკადემია ფართოდ ჩაერთო მოცვის მოვლა-მოყვანის თანამდევროვე ტექნოლოგიური პროცესების სწავლების საქმეში. აკადემიაში სწავლების პროცესში ჩართულ ფერმერებთან ურთიერთობამ გამოავლინა ის მიმართულებები, რომლის შესწავლა მათ დამოუკიდებლად უჭირდათ. გასათვალისწინებელია ის გარემოებაც, რომ იმ დროისათვის არ არსებობდა მეტნაკლებად პრაქტიკაში გამოსადეგი ინსტრუქციათა კრებული და ფერმერებს ხშირად საკუთარი ან ნაცნობი ფერმერების მიერ დაშვებულ შეცდომებზე დაყრდნობით უწევდათ სწავლა-განვიტარება, მაგრამ მრავლად ადგილი ჰქონდა გამოუსწორებელი შეცდომების დაშვების შემთხვევებსაც.
რადგან ქვეყანაში არ არსებობდა თეორიული და პრაქტიკული ცოდნის მიღების საშუალება, ამ ამოცანის შესრულება კარტლისის აკადემიამ იკისრა, მისი მაღალკვალიფიციური პერსონალისა და ცნობილი უცხოელი სპეციალისტების დახმარებით, კერძოდ, ფერმერთა განათლების პროგრამების შედგენასა და სწვალებაში აქტიურად არიან ჩართული ისეთი მსოფლიოში ცნობილი კომპანიების სპეციალისტები როგორიცაა ესპანური კომპანია „SAS“-ს და ჰოლანდიური კომპანია „დელფი“. გასათვალისწინებელია ისიც, რომ მოწინავე ქვეყნებში მიმდინარეობს განუწყვეტელი მუშაობა მოცვის როგორც ახალი ჯიშების გამოყვანის, ასევე მოვლა-მოყვანის ახალი ტექნოლოგიური პროცესების შექმნის საქმეში. ეს ყველაფერი მიმართულია იქითკენ, რომ გაიზარდოს მიღებული მოსავლის როგორც ხარისხობრივი, ასევე რაოდენობრივი მაჩვენებლები პროდუქტის თვითღირებულების შემცირების პირობებში.
სწორედ ამიტომ აკადემიის მუშაობის ერთ-ერთი მთავარი მიმართულებაა, რომ ქართველი ფერმერები არ ჩამორჩნენ ამ უახლეს მიღწევებს და არ გახდნენ არაკონკურენტუნარიანები მსოფლიო ბაზარზე მითუმეტეს, რომ საქართველოში მოყვანილი მოცვის 95%-ზე მეტი გამიზნულია სწორედ საექსპორტოდ.
კარტლის აგროსისტემებმა 2022 წლის გაზაფხულზე კვლევა ჩაატარა. წინამდებარე კვლევის მიზანს წარმოადგენდა სოფლის მეურნეობის სფეროში მოკლევადიანი მომზადების პროგრამების შემუშავების საჭიროების დადგენა იმერეთის, სამეგრელოს, აჭარის და გურიის რეგიონში, კონკრეტულ კულტურებთან მიმართებაში მათი ინტერესი, შრომის ბაზარზე დამსაქმებლების მხრიდან არსებული მოთხოვნებისა და საჭიროებების შეფასება.
კვლევა მიმდინარეობდა 2022 წლის 10 მაისიდან 25 მაისის ჩათვლით. კვლევა განხორციელდა რაოდენობრივი კვლევის ინსტრუმენტების გამოყენებით. კვლევაში მონაწილეობა მიიღო 40-მა რესპონდენტმა, მათი 87.5% მამრობითი სქესის წარმომადგენელია, ხოლო 12.5 % მდედრობითი.
კვლევაში მონაწილე პირები ასაკობრივად გადანაწილდნენ შემდეგი სახით:
რესპოდენტების მხრიდან რეგიონის კონტექსტში გამოიკვეთა შემდეგი კულტურების მიმართ ინტერესი: ბოსტნეული, ვაზი და მოცვი.
გამოკითხულთა 57,5 % ეწევა ფერმერულ მეურნეობას, ხოლო 42.5 % აქვს დიდ ზომის ფერმერული მეურნეობა.
გამოკითხულთა 100 % ეთანხმება დებულებას, რომ კონკრეტულ კულტურასთან მიმართებაში მოთხოვნადია ფერმერული საქმიანობის წარმართვის მიზნით შესაბამისი კომპეტენციის მქონე პირი.
გამოკითხვის ფარგლებში რესპოდენტების მხრიდან შეფასდა დარგობრივ ჭრილში საჭირო კომპეტენციები, რაც პროგრამის შემუშავების ეტაპზე იქნა გათვალისწინებული.
კვალიფიციურ კადრზე მოთხოვნის მიზნით დიდ ფერმერული მეურნეობების მხრიდან მიღებული მონაცემების საფუძველზე დადგინდა, რომ მუდმივად დასაქმებულია 15 - დან 55 პირი, ხოლო სეზონურად, რაც ითვალისწინებს გაშენების, მოვლის და მოსავლის აღების პერიოდს, სხვადასხვა კულტურასთან მიმართებაში 150 – 250 პირი.
კითხვაზე ,, თუ ხართ პოტენციური დამსაქმებელი, გთხოვთ გვიპასუხოთ, რამდენად მნიშვნელოვანია თქვენთვის ფორმალური განათლების მქონე პირის დასაქმება, რომელს ექნება ფერმერისთვის საჭირო ცოდნა და უნარები“, გამოკითხულთა შეფასება გადანაწილდა შემდეგნაირად:
არსებული მონაცემების შეჯერების საფუძველზე შეიძლება ითქვას, რომ კონკრეტულ კულტურებთან მიმართებაში (მოცვლი, ვაზი, ბოსტნეული) გამოკითხულ რეგიონებში არის კვალიფიციურ კადრზე საჭიროება როგორც დიდ ფერმერულ მეურნეობებში დასაქმების მიზნით, ასევე საკუთარი შინა მეურნეობის წარმართვის მიზნით.
სწორედ ეს მონაცემები ჩაეყარა საფუძვლად კარტლისის მიერ აკადემიის ჩმაოყალიბებას რომელიც მუფმივად ავითარებს დარგში ახალ მიდგომებს და თანამედროვე ტექნოლოგიებს, ყოველწლიურად ეცნობა უცხოურ გამოცდილებას და მიღებულ ცოდნას კვლავ ქართველ ფერმერებს უზიარებს.
კარტლისის აკადემიაში სწავლების მსურველებს შეგიძლიათ ჩაეწეროთ თქვენთვის სასურველ კურსზე ჩვენს ფილიალებში, რათა გაიღრმავოთ თეორიული და პრაქტიკული ცოდნა.
კარტლისის აკადემიის ტრენინგებს დიდი გამოხმაურება აქვს, რომელიც პირველი უპრეცედენტო პროექტი გახლავთ, მიზნად ისახავს ფერმერების ცნობიერების ამაღლებას სოფლის მეურნეობის სფეროში!
სიამაყით გვინდა გაცნობოთ, რომ მას უკვე აქვს საერთაშორისო მნიშვნელობის სტატუსი მიენიჭა და კიდევ ერთი ძლიერი პარტნიორი შეემატა, საერთაშორისო დონის ორგანიზაცია როგორიცაა: ,,Delphy International”.
ფერმერებს კარტლისის აკადემიაში სრულიად უანგაროდ იღებენ ცოდნას და ეუფლებიან თანამედროვე მიდგომებსა და გამოცდილებებს.
დღეს გორში, კარტლისის ფილიალს ნიდერლანდების ელჩი სტუმრობდა, სადაც შეხვდა სანერგე მეურნეობის ტრენინგების პროექტის ორგანიზატორებსა და მონაწილეებს!
პროექტი ნიდერლანდების მიერაა მხარდაჭერილი და ხორციელდება ნიდერლანდების სააგენტო RVO და USAID-ის, ნიდერლანდური ორგანიზაცია დელფისა და ადგილობრივ კომპანია კარტლისის პარტნიორობით!
პროექტის მიზანია მდგრადი და პროდუქტიული მებაღეობის ხელშეწყობა და პირველადი წარმოების ეფექტურობის გაზრდა სანერგე მეურნეობებში დასაქმებულთა გადამზადების გზით.
ნემატოდების უმეტესობა უპირატესად აზიანებს მცენარის მთავარ ფესვებს, რაც ხელს უწყობს მათში პათოგენური ორგანიზმების შეღწევას, ისინი მცენარეში გამოყოფენ სპეციფიკურ ფერმენტებს, რისი ზემოქმედებით ფესვები დიდდება, დეფორმირდება და წარმოიქმნება გალები, რასაც შემდგომ ფესვთა სისტემის დაშლა და მცენარის დაღუპვა მოსდევს.
ნემატოდები მრავლდებიან კვერცხით, რომელსაც მდედრი დებს სუბსტრატზე ან გალში კვერცხის დების პროცესი მიმდინარეობს 14-15 გრადუსი ტემპერატურის პირობებში. ნემატოდას შეიძლება ჰქონდეს 1-5 თაობამდე.
ღვინის ხარისხი ვენახიდან იწყება, ვენახის ხარისხს კი კარტლისის სპეციალისტები და პრეპარატები ქმნის!
მცენარეთა დაცვის გარეშე შეუძლებელია უხვი, ხარისხიანი და ეკოლოგიურად სუფთა სასოფლო-სამეურნეო პროდუქციის მიღება!
კარტლისის ძირითადი ამოცანაა, მოსავლის დანაკარგის შემცირება ან მთლიანად ლიკვიდაცია, რომელიც გამოწვეულია მავნებლების, დაავადებებისა და სარეველებისაგან!
ყვავილობა ყველა კულტურაში უმნიშვნელოვანესი ეტაპია და მნიშვნელოვნად განსაზღვრავს მოსავლის ხარიხსა და რაოდენობას. ამ სეზონზე კი ატამში სრული ყვავილობა გვაქვს, ეს ის ფაზაა, როდესაც პრობლემას მონილიოზი და კლასტეროსპოროზი გვიქმნის.
გავრცელებული ატმის დაავადება ფოთლის სიხუჭუჭეა, რომელიც გაზაფხულზე ჩნდება და ფოთლის ცვენასაც კი იწვევს ხშირად. ატმის სიხუჭუჭე საქართველოში ყველგანაა გავრცელებული,იწვევს ფოთლების ყლორტების და ზოგჯერ ნაყოფების დაზიანებასაც.
დააკვირდით
ხშირად, მოსავლის აღებამდე, მედიით ვრცელდება ხოლმე დასეტყვილი ვენახის ან სხვა სტიქიური მოვლენისგან განადგურებული ნარგავების კადრები, რომელიც უდიდესი ზარალია თავდაპირველად ფერმერისთვის, ხოლო შემდეგ ქვეყნის ეკონომიკისთვის.
ფერმერებს მოსავლის მოსაყვანად დიდი ხარჯების გაღება უწევთ, დაწყებული ტექნიკიდან, დასრულებული შეწამვლის ხარჯებით. ის შემოსავალი კი, რაც თავიანთი ნამუშევრიდან უნდა მიიღონ, სამწუხაროდ, წყალში ეყრებათ.
სტიქიური მოვლენებისგან თავის არიდება რთულია, თუმცა შესაძლებელია, მათგან მიღებული ზარალის შემცირება.
დღეისათვის საქართველოს მასშტაბით, კარტლისის აკადემიაში სრულიად უანგაროდ გადამზადებულია 4000-ზე მეტი ფერმერი სხვადასხვა მიმართულებით.
მაგალითად – ბოსტნეული კულტურები; მოცვი; ვენახი. იმერეთი: ვენახი, ბოსტნეული, მოცვი. სამეგრელო: მოცვი, ბოსტნეული. თბილისი: ბოსტნეული.
10 მარტიდან კი, რეგიონების მიხედვით სრულიად უანგაროდ გაგიზიარებთ, ჩვენ დაგროვილ ცოდნასა და გამოცდილებას.
არსებული სიტუაციიდან გამომდინარე აკადემია ჩატარდება ყველა წესების დაცვით, გარე სივრცეში!
თითოეულ ჯგუფში ტარდება 5 ლექცია, რომელიც მოიცავს შემდეგ საკითხებს:
კარტლისის აკადემია, რომელიც პირველი უპრეცედენტო პროექტი გახლავთ, მიზნად ისახავს ფერმერების ცნობიერების ამაღლებას სოფლის მეურნეობის სფეროში!
ფერმერებს კარტლისის აკადემიაში შეუძლიათ სრულიად უანგაროდ მიიღონ ცოდნა და დაეუფლონ თანამედროვე მიდგომებსა და გამოცდილებებს.
სიამაყით გვინდა გაცნობოთ, რომ კარტლისის აკადემიას კიდევ ერთი ძლიერი პარტნიორი შეემატა, საერთაშორისო დონის ორგანიზაცია როგორიცაა: ,,Delphy International”.
On July 14th 2011 in Washington, United States Congress Department of Agriculture Building, “Cartlis Agrosystems” received the special award as best pesticide distributor company in east europe region, for conducting business with high ethic and professional standards.
[email protected]
+995 32 244 55 42
+995 32 244 55 43
75g, Kostava str.,I floor. Tbilisi, 0160, Georgia
