ალბათ გაინტერესებთ, თუ საიდან ემართება მცენარეს ქეცი, რომელიც საშიში დაავადებაა. დაავადების გამომწვევი იზამთრებს დაავადებულ ფოთლებში და ტოტებში. იგი ვრცელდება ძირითადად ქარის, წყლის წვეთების და სხვადასხვა სახეობის მწერების საშუალებით.
ფოთლებზე დაავადება ძირითადად მოყვითალოა, შემდეგ კი მუქდება და წენგოსფერი ხავერდოვანი ფიფქით, სოკოს ნაყოფიანობით იფარება.
დააკვირდით: დაზიანებულ ადგილას ფოთლის ფირფიტა ხმება. ქეცით ავადდება როგორც გამონასკვული ასევე სიმწიფეში შესული ნაყოფი. ნასკვის პერიოდში ნაყოფი დაავადებულ მხარეს არ იზრდება, რის გამოც ასიმეტრიული ანუ ცალგვერდა რჩება, ნაყოფის ზედაპირი სკდება. დაავადების სიმპტომები თავდაპირველად ფოთლებზე ჩნდება, შემდეგ კი ნაყოფებზე.
დაავადების დროს ფოთოლი საასიმილაციო ფართის 70-90%-ს კარგავს. ქეცი მოქმედებს როგორც ვაშლის ხარისხზე ისე მის წონაზე, დაავადებული ნაყოფის წონა 40-45%-ით დაბალია საღთან შედარებვით.
დაავადების გამომწვევი სოკოს მოზამთრეობა, ნაყოფიანობა, ინფექციები
სოკო იზამთრებს ჩამოცვენილ ფოთლებზე, სადაც განსაკუთრებით სინათლისკენ მოქცეულ მხარესმრავალი შავი წერტილი ვითარდება, რომელიც სოკოს ნაყოფის სხეულს- პერიტეციუმს წარმოადგენს. მასში მოთავსებული გრძელი ცილინდრული ფორმის ჩანთები. სადაც ზამთრის განმავლობაში ის ცარიელია, გაზაფხულზე ჩანთებში იწყება სპორების ჩასახვა.
ამ პერიოდში საჭიროა მათ მომწიფებაზე ყოველდღიური დაკვირვება. ამ გზით დადგინდება, სპორების ფანტვის პერიოდი. ერთ ფოთოლზე ვითარდება ზოგჯერ 2000 სანაყოფე სხეული (პერიტეციუმი), თითოეულ პერიტეციუმში 120-200 ჩანთაა, ჩანთაში რვა ორუჯრედიანი სპორა.
როდის არის კრიტიკული პერიოდი
განვითარების კრიტიკული პერიოდი იწყება კვირტის გახსნიდან, კულმინაციას აღწევს გვირგვინის ფურცლების ცვენის და შემდგომ ოთხი კვირის განმავლობაში. ამ პერიოდში უნდა მოექცეს ყოველი მთავარი შესხურება. ასკოსპორების განვითარების ოპტიმალური ტემპერატურაა 11-220C თუმცა შეიძლება განვითარდეს 1-320C -ის ფარგლებში.
როგორ ჩავატაროთ მონიტორინგი
მოსავლის აღების შემდეგ საჭიროა ჩატარდეს ბაღის ფიტოსანიტარული მონიტორინგი, თუ დაინფიცირებულია ფოთლების 40%-ზე მეტი, ეს მნიშვნელოვანი რისკია მომდევნო სეზონზე ქეცის ადრეულ ეტაპზე განვითარებისთვის. ვეგეტაციის პერიოდში კვირაში ერთხელ აუცილებელია დაკვირვების წარმოება. ერთ ხეზე ერთზე მეტი დაინფიცირებული ფოთლის არსებობა ვაშლის ქეცის პოტენციურად საზიანო დონეა.
როდის არის მკურნალობა და კონტროლი ეფექტური
კონტროლი ქეცზე ეფექტურია სეზონის ადრეულ ეტაპზე, კვირტის გაშლიდან ყვავილობის დაწყებამდე. თუ მოხდება ქეცის ინფექციის პრევენცია ამ ეტაპზე, დაავადების ციკლი გაწყდება და ინფექციის წყარო აღარ შენარჩუნდება სეზონის ბოლომდე, მაგრამ თუ განვითარდება ფოთლისა და ნაყოფის ინფექცია, მაშინ ამ დაზიანებულ ადგილებზე წარმოიქმნება სპორები, რომლების გამოიწვევენ ახალ ინფექციებს.
ვაშლის ქეცის კონტროლის ყველაზე ეფექტური გზაა მცენარეების ფუნგიციდებით დამუშავება, რომელთაც აქვთ დამცავი და სამკურნალო მოქმედება.
დამცავი ფუნგიციდები იცავენ ქსოვილს სპორების გაზრდის ან შეღწევისაგან. დამცავ ფუნგიციდებს ვიყენებთ სპილენძის ჰიდროჟანგებს- ჩემპიონს, კოსაიდს და ა.შ კონტაქტური მოქმედების – ნანდოს, სპრინტერს, კაპტანს და სხვა.
თუ სპორამ უკვე შეაღწია ფოთოლში ან ნაყოფში დამცავი ფუნგიციდები ვეღარ შეაჩერებენ ინფექციას. ასეთ შემთხვევაში გამოიყენება სისტემური ფუნგიციდები, რომელთაც აქვთ დამცავი ფუნქციაც.
სისტემური ფუნგიციდებიდან განსაკუთრებით ეფექტურია იაპონური წარმოშობის პრეპარატები აფეტი და მენეჯი. მათი სწორად გამოყენება სხვა ფუნგიციდებთან ერთად საუკეთესო შედეგის მომტანია.
რუკოლა - სასარგებლო მცენარე, რომელიც ახლა იხვეჭს პოპულარობას
რამდენიმე წლის წინ რუკოლა ჯერ კიდევ უცნობი და საქართველოსთვის ახალი პროდუქტი იყო, ქართველმა ფერმერებმა და მომხმარებელმა ერთდროულად დაიწყეს ამ კულტურის გაცნობა და ის დღეს პოპულარობას საკმაოდ აქტიურად იძენს.
საქართველოში, უმეტეს რეგიონში, რუკოლას მოყვანის კარგი სეზონია გაზაფხული და შემოდგომა, ხოლო სათბურში მისი წარმოება ზამთარშიც შეიძლება მინიმალური გათბობით.
ბატავიას ტიპის სალათი- Estony - უმაღლესი ხარისხის სალათი თქვენი მეურნეობისთვის
ბატავიას ტიპის სალათი- Estony - Enza Zaden-ისგან, ესტონი გამოირჩევა მაღალი მოსავლიანობით და გარემო პირობებისადმე მაღალი ამტანობით, მას მაღალი წონა და კომპაქტური თავთავი გამოარჩევს.
აღსანიშნავია, რომ სალათი დიდხანს ინარჩუნებს სასაქონლო სახეს და ტრანსპორტირების მაღალი მედეგობა აქვს.
უფასო დაზღვევა არსებობს - მას მხოლოდ კარტლისი გთავაზობთ
კარტლისის დაზღვევის პროგრამა გრძელდება, ნებისმიერ მომხმარებელს მასში ჩართვა სრულიად უფასოდ შეუძლიათ. ამით თქვენი მოსავალი დაცული იქნება სეტყვის ან ქარიშხლისაგან.
რას ნიშნავს უფასო დაზღვევა?
უფასო დაზღვევა არსებობს - კარტლისი თანადგომის პროგრამას აგრძელებს
კარტლისი აგრძელებს ფერმერთა თანადგომის პროგრამას, რომელიც ყველა მომხარებელს, რომელიც პესტიციდებს კარტლისის მაღაზიათა ქსელში შეიძენს, საჩუქრად უფასო დაზღვევას სთავაზობს.
რას ნიშნავს უფასო დაზღვევა?
უფასო დაზღვევა ფერმერს კარტლისის მაღაზიაში პესტიციდების შეძენისას გადაეცემა, მომხმარებელი დამატებით არც ერთ თეთრს არ იხდის, თანადგომის პროგრამის ფარგლებში, იგივე ფასად რაც პესტიციდებში უნდა გადაეხადა დამატებით სარგებელს - დაზღვევას საჩუქრად იღებს.
ტომსკი - თანამედროვე პომიდვრის თესლი ძველი გემოვნური თვისებებით
ქართველი მომხმარებელი პომიდვრის შეძენისას ხშირად იხსენებს ათწლეულის წინ არსებულ გემოს და გამოთქვამს სურვილს დღესაც იგივე მახასიათებლების პროდუქცია მიიღოს, ხშირ შემთხვევაში შეცვლილი გარემო პირობების და ახალი ვირუსების თუ დაავადებების გავრცელების გამო, ასევე ჯიშების აღრევისა და სელექციური მიდგომების შეჩერების შედეგად ძველი მახასიათებლების მიღება თითქმის ვეღარ ხერხდება.
ნაყოფის ანალიზი - ადგილობრივი და საექსპორტო პროდუქციისთვის
სურსათის უვნებლობა და ხარისხი საბოლოო პროდუქტის მნიშვნელოვანი მახასიათებლებია. სურსათის უვნებლობა გულისხმობს, რომ პროდუქტი არაა მავნებელი მომხმარებლისთვის და არ ახდენს მის ჯანმრთელობაზე უარყოფით გავლენას, ხოლო სურსათის ხარისხი განისაზღვრება პროდუქტის კვებითი მახასიათებლები- მასში ტოქსიკური და ხარისხობრივი პარამეტრების შემცველობით.
ნიადაგის ნაყოფიერების აღდგენა - ყოველწლიური რუტინა ფერმერებისთვის
შემოდგომით ხარისხიანი მოსავლის მისაღებად ველზე სამუშაოები ადრეულ გაზაფხულზე უნდა დავიწყოთ, ერთ-ერთი პირველი რიგის სამუშაო ნიადაგის ნაყოფიერების განსაზღვრა, მასში მცენარისთის საჭირო საკვები ნივთიერებების შემოწმება და მიღებული შედეგების ანალიზია, სწორედ ამ შედეგების მიხედვით უნდა დავგეგმოთ ნაკვეთში, სასუქის სახით შესატანი ნივთიერებების საჭიროება.
ნიადაგის ანალიზის დროა
მოსავლიანობის გასაზრდელად ერთი-ერთი ყველაზე მნიშვნელოვანი საკითხი მცენარის კვების სწორი დაგეგმვაა, ამის მისაღწევად კი უმნიშნელოვანესი ნიადაგის ანალიზის სწორი და მიზნობრივი ჩატარებაა.
ნიადაგის ანალიზით სწორად ანგარიშდება გამოსაყენებელი სასუქების რაოდენობა და ტიპი, შედეგად ფერმერი თავიდან იცილებს სასუქების არასწორ, არამიზნობრივ და ხშირად ზედოზირებით გამოყენებას.
On July 14th 2011 in Washington, United States Congress Department of Agriculture Building, “Cartlis Agrosystems” received the special award as best pesticide distributor company in east europe region, for conducting business with high ethic and professional standards.
[email protected]
+995 32 244 55 42
+995 32 244 55 43
75g, Kostava str.,I floor. Tbilisi, 0160, Georgia
